Cynllun Cyn-Adneuo (Strategaeth a Ffefrir)

2 Cyd-destun Cenedlaethol, Rhanbarthol a Lleol

2.1 Mae'r adran hon yn cynnig cyflwyniad eang i ardal y Cynllun, gan amlinellu nodweddion economaidd, cymdeithasol, amgylcheddol a diwylliannol allweddol y Fwrdeistref Sirol. Mae hefyd yn amlinellu cyd-destun ar gyfer y cynllun ac, o ganlyniad i'r gofyniad i'r Strategaeth a Ffefrir ystyried amrywiaeth eang o gynlluniau, polisïau a rhaglenni eraill, mae hefyd yn amlinellu'r cyd-destun ehangach ar lefel genedlaethol, rhanbarthol a lleol. Dylid nodi, fel gofyniad statudol, mae'r Adroddiad Cwmpasu Arfarnu Cynaliadwyedd Integredig (yr Adroddiad Cwmpasu) yn amlinellu rhestr o bolisïau, cynlluniau, rhaglenni a strategaethau sy'n berthnasol i'r 2RLDP.

Cyd-destun Daearyddol

2.2 Mae Bwrdeistref Sirol Caerffili yn cynnwys ardal sy'n ymestyn o Bowys a Pharc Cenedlaethol y Bannau Brycheiniog i'r gogledd, i Gaerdydd a Chasnewydd yn y de. Mae ganddi ffiniau i'r gorllewin â Merthyr Tudful a Rhondda Cynon Taf ac i'r dwyrain â Blaenau Gwent a Thorfaen ac felly mae wrth wraidd Cymoedd De Cymru a Phrifddinas-ranbarth Caerdydd.

2.3 Mae Bwrdeistref Sirol Caerffili yn cynnwys 3 phrif gwm, sef Rhymni, Sirhywi ac Ebwy, gan orchuddio ardal o oddeutu 28,000 ha a chyfuniad o gymunedau trefol, hanner-trefol a gwledig. Mae gan y Fwrdeistref Sirol y bumed boblogaeth fwyaf o'r holl awdurdodau lleol yng Nghymru, ac mae ganddi boblogaeth o oddeutu 181,731 o bobl (brasamcan canol y flwyddyn, 2020). Serch hyn, mae 75% o'r Fwrdeistref Sirol yn cael ei ddefnyddio at ddibenion amaethyddiaeth a choedwigaeth (cefn gwlad/gwledig). Mae ganddi economi sy'n ehangu ac amgylchedd deniadol ac mae ganddi gysylltiadau trafnidiaeth rhagorol, ynghyd â mynediad da i'r rhwydwaith cludiant cyhoeddus, gan gynnwys gorsafoedd metro ar reilffyrdd Cwm Rhymni a Glynebwy, ond hefyd rhwydwaith o lwybrau teithio llesol sy'n cynyddu mynediad ym mhob rhan o'r Fwrdeistref Sirol. Mae gan de'r Fwrdeistref Sirol gysylltiadau da i briffordd yr M4, ac i ogledd y Fwrdeistref Sirol, mae'r A465 Ffordd Blaenau'r Cymoedd gyda'i chysylltiadau rhagorol â Chanolbarth Lloegr a Gorllewin Cymru/Iwerddon.

Figure 3 - Cynllun Cyd-destun Bwrdeistref Sirol Caerffili

Cyd-destun y Polisi

2.4 Mae'r Strategaeth a Ffefrir wedi cael ei pharatoi yng nghyd-destun cyfres amrywiol iawn o ddogfennau polisi a deddfwriaethol cenedlaethol, rhanbarthol a lleol. Mae'r dogfennau hyn yn pennu'r paramedrau y mae'r Strategaeth a Ffefrir wedi'i pharatoi ar eu sail a hefyd yn pennu cyd-destun y polisi y mae angen i'r cynllun gydymffurfio ag ef yn gyffredinol. Mae prif elfennau'r cyd-destun hwn a'u perthnasoedd i'r Strategaeth a Ffefrir wedi'u hystyried isod.

Cyd-destun Cenedlaethol

2.5 Mae'r dogfennau sy'n cael eu hystyried yn y rhan hon yn ddogfennau cenedlaethol sy'n berthnasol ledled Cymru.

Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015 (Deddf Llesiant)

2.6 Mae'r Ddeddf Llesiant yn amlinellu'r fframwaith ar gyfer gwella llesiant Cymru drwy sicrhau bod datblygu cynaliadwy wrth wraidd y llywodraeth a chyrff cyhoeddus. Mae'n anelu at wneud gwahaniaeth i fywydau pobl Cymru mewn perthynas â saith nod llesiant:

Figure 4 - Y saith nod llesiant

2.7 Mae'r Ddeddf Llesiant yn rhoi 'egwyddor datblygu cynaliadwy' ar waith ac yn rhoi dyletswydd llesiant ar gyrff cyhoeddus, gan gynnwys awdurdodau lleol, er mwyn 'gweithredu mewn ffordd sy'n ceisio sicrhau bod anghenion y presennol yn cael eu diwallu heb gyfaddawdu ar allu cenedlaethau'r dyfodol i ddiwallu eu hanghenion nhw'. Mae datblygu cynaliadwy wrth wraidd yr 2RLDP ac mae'n rhan annatod o'r Asesiad o Gynaliadwyedd Integredig (AGI) sy'n cael ei baratoi fel rhan o'r broses.

2.8 Mae'r Ddeddf Llesiant hefyd yn ei gwneud hi'n ofynnol i gyrff cyhoeddus ddefnyddio'r egwyddor datblygu cynaliadwy wrth wneud penderfyniadau drwy fabwysiadu'r pum ffordd o weithio. Mae'r rhain yn cynnwys:

• Ystyried y tymor hir;
• Helpu i atal problemau rhag codi neu waethygu;
• Cymryd ymagwedd integredig;
• Cymryd ymagwedd gydweithredol; ac
• Ystyried a chynnwys pobl o bob oedran a chefndir.

2.9 Mae'r pum ffordd o weithio wedi creu rhan annatod o ddatblygiad yr 2RLDP a byddant yn parhau i'w creu.

Deddf Cynllunio (Cymru) 2015

2.10 Daeth Deddf Cynllunio (Cymru) i ryw ym mis Gorffennaf 2015. Mae'n amlinellu cyfres o newidiadau deddfwriaethol i gyflawni diwygiadau i system gynllunio Cymru, er mwyn sicrhau ei bod hi'n deg, yn gadarn ac yn caniatáu datblygiad. Mae'r Ddeddf Gynllunio yn mynd i'r afael â 5 amcan allweddol sy'n cynnwys cryfhau'r ymagwedd a arweinir gan y cynllun at gynllunio. Mae'r Ddeddf Gynllunio hefyd yn cyflwyno sail gyfreithiol ar gyfer paratoi Fframwaith Datblygu Cenedlaethol (NDF) a Chynlluniau Datblygu Strategol (SDP) sy'n cael eu trafod mewn mwy o fanylder isod.

2.11 Cyhoeddodd Llywodraeth Cymru Cymru'r Dyfodol - Y Cynllun Cenedlaethol 2040 (Cymru'r Dyfodol) a wnaeth ddisodli Cynllun Gofodol Cymru. Mae hyn yn cael ei ystyried ymhellach ym mharagraffau 2.22 i 2.24.

2.12 Mae'r Ddeddf Gynllunio hefyd yn darparu'r fframwaith cyfreithiol i baratoi Cynlluniau Datblygu Strategol â'r bwriad o ddarparu fframwaith gofodol rhanbarthol ar gyfer datblygu yn y dyfodol a'r defnydd o dir mewn rhanbarth penodol. Mae paratoi'r Cynllun Datblygu Strategol (CDS) ar gyfer y rhanbarth yn gyfrifoldeb ar Gyd-bwyllgor Corfforaethol De-ddwyrain Cymru, sy'n cael ei greu ar hyn o bryd. Mae gwaith paratoi'r 2RLDP yn mynd rhagddo o flaen paratoi'r CDS, er y bydd yr holl ymdrechion yn cael eu gwneud i sicrhau ei fod yn cydymffurfio mewn ffordd gyffredinol â'r CDS sy'n dod i'r amlwg, wrth iddo gael ei baratoi. Fodd bynnag, bydd angen adolygiad o'r 2RLDP pan fydd y CDS wedi cael ei fabwysiadu.

Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016

2.13 Mae deddfwriaeth Deddf yr Amgylchedd (Cymru) Deddf yr Amgylchedd) yn cynllunio ar gyfer ac yn rheoli adnoddau naturiol Cymru mewn ffordd fwy rhagweithiol, cynaliadwy a chydlynus, gan ddarparu fframwaith ailadroddol sy'n sicrhau y caiff adnoddau naturiol eu rheoli mewn ffordd gynaliadwy, a bydd hyn yn brif ystyriaeth wrth wneud penderfyniadau. Mae'n cynnwys dyletswydd fioamrywiol uwch sy'n ei gwneud hi'n ofynnol i awdurdodau cyhoeddus gynnal a gwella bioamrywiaeth a hyrwyddo gwydnwch ecosystemau.

2.14 Mae Deddf yr Amgylchedd hefyd wedi'i chyflwyno gofyniad i Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC) lunio Datganiadau Ardal. Mae Bwrdeistref Sirol Caerffili wedi'i chynnwys yn Natganiad Ardal De-ddwyrain Cymru ac mae'n rhan o'r sylfaen tystiolaeth sy'n sail i'r 2RLDP.

Deddf Teithio Llesol (Cymru) 2013

2.15 Nod Deddf Teithio Llesol (Cymru) (y Ddeddf Teithio Gweithredol) yw hyrwyddo cerdded a beicio fel ffordd ddeniadol o deithio ar gyfer teithiau pwrpasol (h.y. mynediad i'r gwaith, ysgol neu siopau a gwasanaethau). Ei nod yw gwreiddio trawsnewidiad parhaol i sut y caiff datblygiadau eu cynllunio i ymgorffori isadeiledd cerdded a beicio o'r dechrau yn ogystal ag annog newid ymddygiad tymor hir.

2.16 Mae'r Ddeddf Teithio Llesol yn cynnig darpariaeth ar gyfer mapio llwybrau teithio llesol a chyfleusterau cysylltiedig drwy Fapiau Rhwydwaith Teithiol Llesol (ATNM). Mae ATNM Bwrdeistref Sirol Caerffili yn rhan o sylfaen tystiolaeth 2RLDP. Mae'r Ddeddf Teithio Llesol hefyd yn ei gwneud hi'n ofynnol i awdurdodau lleol yng Nghymru gyflawni gwelliannau o flwyddyn i flwyddyn ar lwybrau a chyfleusterau teithio llesol i wella cyfleoedd i gerddwyr a beicwyr wneud teithiau ystyrlon heb ddibynnu ar y car.

Cymru Fwy Cyfartal – Deddf Cydraddoldeb y Ddyletswydd Economaidd-gymdeithasol 2010 (2021)

2.17 Daeth y Ddyletswydd Economaidd-gymdeithasol i rym yng Nghymru ar 31 Mawrth 2021. Mae'r Ddyletswydd Economaidd-gymdeithasol yn ei gwneud hi'n ofynnol i gyrff cyhoeddus penodol ystyried sut y gallai eu penderfyniadau helpu i leihau'r anghydraddoldebau sy'n gysylltiedig ag anfantais economaidd-gymdeithasol wrth wneud penderfyniadau megis 'penderfynu ar flaenoriaethau a phennu amcanion'. Mae'r Ddyletswydd yn ei gwneud hi'n ofynnol rhoi 'Sylw Dyledus' i'r angen i leihau anghydraddoldeb canlyniadau sy'n deillio o anfantais economaidd-gymdeithasol. Mae'r Ddyletswydd yn berthnasol i ddatblygu polisi strategol ac felly mae'n berthnasol i'r 2RLDP. Mae'r Ddyletswydd Economaidd-gymdeithasol yn cwympo dan gampws y ACI a gynhelir mewn perthynas â'r 2RLDP ac mae canfyddiadau'r arfarniad wedi'u hamlinellu yn y dogfennau ACI.

Polisi Cynllunio Cymru Rhifyn 11(2021)

2.18 Mae Rhifyn 11 Polisi Cynllunio Cymru (PCC) yn amlinellu polisïau cynllunio defnyddio tir a nodau datblygu cynaliadwy i Gymru, wedi'u hadolygu i gyfrannu tuag at nodau llesiant statudol y Ddeddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol. Mae PCC yn pennu rhagdybiaeth er budd datblygu cynaliadwy, gan ystyried ymagwedd a arweinir gan gynllun i fod y ffordd fwyaf effeithiol o sicrhau datblygiad cynaliadwy drwy'r system gynllunio. Mae gan PPC ffocws cryf ar hyrwyddo creu lleoedd, sy'n cael ei ystyried i fod yn hanfodol i gyflawni lleoliadau cynaliadwy, cyflawni datblygu sy'n gymdeithasol gynhwysol a hyrwyddo cymunedau mwy cydlynus. Mae creu lleoedd yn cael ei ystyried i fod yn ymagwedd gyfannol sy'n 'ystyried cyd-destun, swyddogaeth a pherthnasoedd rhwng safle datblygu a'i gyffiniau ehangach'.

2.19 Ar lefel strategol, roedd pedair thema sy'n cyfrannu'n unigol at greu lleoedd:

• Dewisiadau Strategol a Gofodol;
• Lleoedd Gweithredol a Chymdeithasol;
• Lleoedd Cynhyrchiol Llawn Mentergarwch;
• Lleoedd Unigryw a Naturiol

2.20 Er mwyn llywio'r strategaeth ofodol, mae PPC yn ei gwneud hi'n ofynnol bod cynlluniau'n 'cynnwys strategaeth ofodol sy'n cynnwys oes bywyd y cynllun sy'n sefydlu patrwm o ddatblygiadau sy'n gwella lles cymdeithasol, economaidd, amgylcheddol a diwylliannol'. Mae'r cysylltiad rhwng nifer y cartrefi i'w darparu a chyfleoedd swyddi disgwyliedig yn cael ei bwysleisio'n glir, ynghyd â lleoliad unrhyw ddatblygiad newydd mewn perthynas ag isadeiledd presennol neu arfaethedig. Mae'n bwysig lleihau'r angen i deithio, lleihau dibynadwyedd ar geir preifat a chynyddu cyfleoedd i feicio, cerdded a defnyddio cludiant cyhoeddus. Ystyrir bod Cynlluniau Datblygu yn 'darparu'r brif ffordd o gyflawni integreiddiad rhwng defnyddio tir a chynllunio trafnidiaeth.'

2.21 Mae PPC yn nodi proses chwilio a ddiffiniwyd yn dda i nodi tir datblygu. Dylid adolygu tir cynaliadwy a ddatblygwyd yn flaenorol a/neu safleoedd wedi'u tanddefnyddio mewn aneddiadau presennol yn gyntaf cyn ystyried safleoedd tir glas cynaliadwy mewn neu wrth ymyl aneddiadau. Yn y naill achos na'r llall, dylid hyrwyddo cydbwysedd eang rhwng tai, cyfleusterau cymunedol, gwasanaethau a chyfleoedd cyflogaeth. Rhoddir pwysigrwydd sylweddol i ddatblygu lleoedd gweithredol a chymdeithasol ar ffurf cymunedau cydlynus â chysylltiad da.

Cymru'r Dyfodol - Y Cynllun Cenedlaethol 2040 (Llywodraeth Cymru, Chwefror 2021) (Cymru'r Dyfodol)

2.22 Mae Cymru'r Dyfodol yn amlinellu fframwaith gofodol 20 mlynedd ar gyfer defnyddio tir yng Nghymru, gan ddarparu cyd-destun ar gyfer darpariaeth isadeiledd newydd a thwf. Cymru'r Dyfodol yw'r haen uchaf o gynllun datblygu yng Nghymru ac mae'n canolbwyntio ar atebion i broblemau a heriau ar raddfa genedlaethol. Mae Cymru'r Dyfodol yn amlinellu lle mae angen twf ac isadeiledd sy'n genedlaethol bwysig a sut y gall y system gynllunio ar lefelau cenedlaethol, rhanbarthol a lleol eu cyflawni. Mae'n rhoi cyfeiriad ar gyfer CDSau a CDLlau ac yn cefnogi dynodi Datblygiadau o Arwyddocâd Cenedlaethol, ac yn cyd-fynd â'r PCC.

2.23 Mae Cymru'r Dyfodol 2040 yn pennu 11 canlyniad sydd, ar y cyd, yn ddatganiad o ble mae Llywodraeth Cymru am i Gymru fod ymhen 20 mlynedd. Mae'r canlyniadau fel a ganlyn:

• Cymru lle gall pobl fyw....

• a gweithio mewn lleoedd cysylltiedig, cynhwysol ac iach.
• mewn lleoedd gwledig sy'n fywiog gyda mynediad i gartrefi, swyddi a gwasanaethau
• mewn rhanbarthau unigryw sy'n myned i'r afael ag anghydraddoldeb iechyd ac economaidd-gymdeithasol drwy dwf cynaliadwy
• mewn lleoedd lle mae'r Iaith Gymraeg yn ffynnu
• a gweithio mewn trefi a dinasoedd sy'n fan ffocws ac yn sbardun ar gyfer twf cynaliadwy
• mewn lleoedd lle mae ffyniant, arloesedd a diwylliant yn cael eu hyrwyddo
• mewn lleoedd lle mae teithio yn gynaliadwy
• mewn lleoedd gydag isadeiledd digidol o'r radd flaenaf
• mewn lleoedd sy'n rheoli eu hadnoddau naturiol ac yn lleihau llygredd mewn ffordd gynaliadwy
• mewn lleoedd ag ecosystemau bioamrywiol, gwydn a chysylltiedig
• mewn lleoedd sydd wedi'u datgarboneiddio ac sy'n wydn o ran yr hinsawdd.

2.24 Mae Cymru'r Dyfodol yn amlinellu 18 o bolisïau cenedlaethol sy'n berthnasol ledled Cymru, a 4 polisi rhanbarthol sy'n berthnasol ledled Rhanbarth y De-ddwyrain. Er y bydd angen mynd i'r afael â'r holl bolisïau yn yr 2RLDP, mae gan y polisïau canlynol bwysigrwydd penodol ar gyfer y Strategaeth a Ffefrir:

Polisi 1 – Lle bydd Cymru'n tyfu

Mae hwn yn diffinio Rhanbarth y De-ddwyrain fel ardal o dwf cenedlaethol, sy'n gofyn i awdurdodau'r rhanbarth greu darpariaeth ar gyfer lefel o dwf sy'n gymesur â statws ardal dwf genedlaethol. Mae hyn wedi'i atgyfnerthu ym mholisi rhanbarthol 33 – Ardal Dwf Genedlaethol – Caerdydd, Casnewydd a'r Cymoedd, sy'n mynd i'r afael â gofynion datblygu'r rhanbarth.

Polisi 2 – Llywio Twf ac Adfywio Trefol – Creu Lleoedd Strategol.

Mae hwn yn amlinellu'r polisi cenedlaethol sy'n ei gwneud hi'n ofynnol rhoi Creu Lleoedd wrth wraidd pob datblygiad.

Polisi 6 – Canol Trefi yn Gyntaf

Mae hwn yn amlinellu ymagwedd canol trefi yn gyntaf wrth ddarparu datblygiad o raddfa fawr.

Polisi 7 – Darparu Cartrefi Fforddiadwy

Mae hwn yn atgyfnerthu dyhead Llywodraeth Cymru i ddarparu lefelau sylweddol o dai fforddiadwy, gan gynnwys drwy'r system gynllunio.

Polisi 8 – Llifogydd

Mae hwn yn cefnogi rheoli'r risg o lifogydd sy'n hwyluso twf economaidd a chenedlaethol cynaliadwy, gan hyrwyddo atebion sy'n seiliedig ar fyd natur a cheisio gwneud y mwyaf o fanteision cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol o isadeiledd rheoli'r risg o lifogydd.

Polisi 12 – Cysylltedd Rhanbarthol

Mae hwn yn amlinellu ymrwymiad Llywodraeth Cymru i wella a chynyddu trafnidiaeth gynaliadwy ac yn ei gwneud hi'n ofynnol i awdurdodau mewn ardaloedd twf cenedlaethol gynllunio twf i gynyddu'r cyfleoedd sy'n codi o fuddsoddiad mewn cludiant cyhoeddus. Yn ogystal, mae Polisi Rhanbarthol 36 - Metro'r De-ddwyrain yn darparu sail polisi ranbarthol ar gyfer datblygu'r Metro ac ar gyfer datblygiadau sy'n canolbwyntio ar y Metro.

Polisi 16 – Rhwydweithiau Gwresogi

Mae hwn yn nodi tref Caerffili'n benodol fel lleoliad ar gyfer ystyried rhwydwaith gwresogi ardal.

Polisi 17 – Ynni Adnewyddadwy a Charbon Isel ac Isadeiledd Cysylltiedig

Polisi 18 – Datblygiadau Ynni Adnewyddadwy a Charbon Isel o Bwys Cenedlaethol

Mae Cymru'r Dyfodol wedi nodi Ardaloedd Cyn Asesu ar gyfer Ynni Gwynt, sy'n ardaloedd sydd wedi cael eu hasesu ar gyfer tirwedd ac effaith gyffredinol ac sy'n cael eu hystyried i fod yn dderbyniol, mewn egwyddor, ar gyfer datblygu ynni adnewyddadwy.

Polisi 34 – Lleiniau Glas yn Ne Cymru

Mae Polisi 34 yn cyflwyno'r gofyniad am lain las yn Rhanbarth De-ddwyrain Cymru i ogledd Caerdydd a Chasnewydd a rhan ddwyreiniol y rhanbarth. Mae'r polisi'n ei gwneud hi'n ofynnol bod y lleiniau glas a'u cyffiniau yn cael eu sefydlu drwy CDS, sy'n golygu na all CDLl benderfynu ar ffiniau'r lleiniau glas yn eu hardal. Fodd bynnag, mae'r polisi hefyd yn cynnwys y gofyniad na ddylai awdurdodau lleol ganiatáu na dynodi datblygiad mewn ardaloedd sy'n cael eu hystyried ar gyfer lleiniau glas nes y caiff y CDS ei fabwysiadu. Er bod Cymru'r Dyfodol yn cynnwys cynllun rhanbarthol â nodiadau sy'n cynnwys ardal ar gyfer y llais las, nid yw'r cynllun hwn ar sylfaen arolwg ordnans ac nid yw ar raddfa ac felly nid oes modd dehongli'r ffiniau sy'n gysylltiedig â'r cynllun hwn yn llythrennol. At hynny, un o'r ystyriaethau cyntaf sy'n cael ei rhoi wrth benderfynu ar ffiniau llain las yw sicrhau bod gan yr aneddiadau y mae'r llain las yn effeithio arnynt ddigon o le i dyfu yn y dyfodol, gan fod lleiniau glas yn nodweddion parhaol nad oes modd eu newid neu eu diddymu'n hawdd unwaith cânt eu nodi.

Adeiladu lleoedd gwell – Y system gynllunio'n darparu dyfodol gwydn a disglair: Creu Lleoedd ac adferiad Covid-19 (LlC, Gorffennaf 2020)

2.25 Mae'r ddogfen hon yn amlinellu blaenoriaethau polisi cynllunio Llywodraeth Cymru i gynorthwyo yn ystod cyfnod adferiad yn dilyn argyfwng pandemig Covid-19. Mae'n datgan y dylai'r system gynllunio fod wrth wraidd y broses o ystyried problemau amgylchedd adeiledig a naturiol sydd wedi dod i'r amlwg yn sgil y pandemig. Mae'r ddogfen yn amlygu'r polisïau a'r dulliau cynllunio presennol y dylid eu defnyddio gan yr holl sectorau fel rhan o adferiad amgylcheddol, cymdeithasol, diwylliannol ac economaidd Cymru, gan gydnabod yr angen parhaus am Gynllunwyr i weithredu mewn cyd-destun ehangach o flaenoriaethau a gweithredu ar bob graddfa. Dylai Cynlluniau Datblygu Lleol fabwysiadu'r agenda creu lleoedd a amlinellir yn y PCC yn rhagweithiol, lle mae pob cynllun yn unigryw i ardal, gan nodi ei chymeriad, ei chryfderau ac ardaloedd lle mae angen gwelliant ac amlinellu polisïau mewn perthynas â sut y gellir newid yr ardaloedd hyn.

2.26 Mae'r ddogfen yn atgyfnerthu ymrwymiad Llywodraeth Cymru i leoedd gwell, creu lleoedd, canlyniadau o safon a dylunio da ac yn nodi meysydd polisi a ddylai fod yn ffocws ystyried a gweithredu, er mwyn gweithredu fel sbardun ar gyfer adferiad. Mae'n nodi materion allweddol sy'n dod â meysydd polisi unigol ynghyd i sicrhau bod y camau gweithredu mor effeithiol â phosib. Bydd yr 2RLDP, fel dull allweddol o fynd i'r afael â'r materion hyn, yn chwarae rôl bwysig wrth gefnogi'r adferiad wedi Covid yn y Fwrdeistref Sirol. Mae'r 8 mater fel a ganlyn:

• Aros yn lleol: creu cymdogaethau;
• Teithio Llesol: ymarfer corff a dulliau trafnidiaeth wedi'u hail-ddarganfod;
• Adfywio canol ein trefi;
• Lleoedd digidol: llinell gymorth y cyfnod cloi;
• Ymarferion gweithio sy'n newid: ein hangen ar gyfer tir cyflogaeth yn y dyfodol;
• Ailddeffro sectorau twristiaeth a diwylliannol Cymru;
• Isadeiledd gwyrdd, iechyd a lles a gwydnwch ecolegol;
• Gwella ansawdd aer a seinweddau ar gyfer iechyd a lles gwell;

Ffyniant i Bawb: Cymru Carbon Isel (2019)

2.27 Mae'r Cynllun hwn yn gosod seiliau pontio Cymru i fod yn genedl carbon isel; gan bennu ymagwedd Llywodraeth Cymru at gynyddu effeithlonrwydd a thorri allyriadau nwyon tŷ gwydr gan o leiaf 80% erbyn 2050. Mae hyn yn hollbwysig er mwyn bodloni gofynion Deddf yr Amgylchedd, a thrwy hynny cyfrannu at gymdeithas decach ac iachach. Mae pum ffordd o weithio canllaw Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol ar weithredoedd dadgarboneiddio Cymru, gan sicrhau cydweithio effeithiol ac ymgysylltu â'r holl randdeiliaid i integreiddio dadgarboneiddio, yn cyfyngu effeithiau pellach newid yn yr hinsawdd ac yn mwyafu pob un o'r saith nod llesiant cenedlaethol.

2.28 Mae gan y system gynllunio rôl bwysig wrth hwyluso'r broses o ddatgarboneiddio. Mae Ffocws ar Greu Lleoedd mewn Polisi Cynllunio Cymru yn annog datblygiadau wedi'u darlunio'n dda sy'n sicrhau bod gan gymunedau'r gwasanaethau mae eu hangen arnynt o fewn cyrraedd rhwydd. Mae plethora o flaenoriaethau eraill sy'n gysylltiedig â chynllunio hefyd yn annog allyriadau carbon is wrth ar yr un pryd greu lleoedd lle gall pobl fyw'n dda. Mae'r rhain yn cynnwys hyrwyddo datblygiadau ynni adnewyddadwy, cyfyngu'r defnydd o danwydd ffosil a chynnwys egwyddorion teithio llesol (cerdded a beicio) i ddatblygiadau newydd. Yn y pen draw, gall isadeiledd carbon isel helpu i gynyddu effeithlonrwydd drwy'r ffordd y caiff ynni ei gynhyrchu a'i gludo, dyluniad ac adeiladu adeiladau a chludo pobl a nwyddau. Yn y pen draw, rhaid i'r holl Gynlluniau Datblygu gefnogi'r nodau dadgarboneiddio strategol hyn i hyrwyddo ynni glân a datblygu gwydnwch i effeithiau newid yn yr hinsawdd.

Cyd-destun Rhanbarthol

Bargen Ddinesig Prifddinas-ranbarth Caerdydd

2.29 Mae Rhanbarth Prifddinas-ranbarth Caerdydd (CCR) yn cynnwys deg awdurdod lleol ledled rhanbarth De-ddwyrain Cymru, gan gynnwys Cyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili. Mae'r awdurdodau lleol hyn yn gweithio'n gydweithredol ar brosiectau a chynlluniau ar gyfer yr ardal sy'n ceisio mynd i'r afael â materion sy'n effeithio ar y rhanbarth cyfan, megis digartrefedd a chysylltiadau cludiant gwael. Mae'r awdurdodau sy'n creu Prifddinas-ranbarth Caerdydd wedi ymrwymo i Fargen Ddinesig i ariannu prosiectau â'r nod o roi hwb i natur gystadleuol y rhanbarth dros yr 20 mlynedd nesaf. Bydd Bargen Ddinesig Prifddinas-ranbarth Caerdydd yn helpu i roi hwb i dwf drwy wella cysylltiadau trafnidiaeth, cynyddu sgiliau, helpu pobl i gamu i fyd gwaith a rhoi'r cymorth maen ei angen ar fusnesau iddynt dyfu. Mae llywodraethu cryf wedi cael ei sefydlu ar draws y rhanbarth drwy Gyd-gabinet Prifddinas-ranbarth Caerdydd. Cytunwyd ar Gynllun Busnes Strategol pum mlynedd i sicrhau'r manteision economaidd a chymdeithasol mwyaf o'r fargen ym mis Mai 2018 gan y 10 partner awdurdod lleol a Llywodraethau Cymru a'r DU. Mae'r Cynllun Busnes yn nodi amcanion strategol rhanbarthol Prifddinas-ranbarth Caerdydd, sef:

• Ffyniant a Chyfleoedd – datblygu gallu unigolion, aelwydydd, y sector cyhoeddus a busnesau i fodloni heriau a manteisio ar gyfleoedd, gan greu economi fwy cynhyrchiol;
• Cynhwysiant a Chydraddoldeb – economi fywiog a chynaliadwy sy'n cyfrannu at les ac ansawdd bywyd pobl a chymunedau'r rhanbarth nawr ac yn y dyfodol; ac
• Hunaniaeth, Diwylliant, Cymuned a Chynaliadwyedd – creu hunaniaeth glir ac enw da cryf ar gyfer y Prifddinas-ranbarth ar gyfer masnach, arloesedd ac ansawdd bywyd.

2.30 Mae'r Prifddinas-ranbarth yn datblygu amrywiaeth o ddulliau cyllido i gynorthwyo wrth ddatblygu'r rhanbarth, gan geisio mynd i'r afael ag isadeiledd a dichonoldeb. Bydd y dulliau hyn yn cynnwys:

• Cronfa Fuddsoddi Ehangach, sy'n cael ei rhannu'n is-gronfeydd wedi'u targedu'n benodol i gategorïau penodol;
• Cronfa Heriau, â'r nod o ganfod atebion i heriau sy'n gysylltiedig â dadgarboneiddio, gwella iechyd a llesiant, a thrawsnewid cymunedau;
• Safleoedd Strategol a Chronfa Mangreoedd, i gefnogi Cynllun Diwydiannol ac Economaidd y rhanbarth, gan dargedu prosiectau allweddol i gyflawni amcanion y rhanbarth;
• Cronfa Gyllid Busnesau Bach a Chanolig, i dargedu prosiectau sy'n gysylltiedig â busnesau bach a chanolig;
• Cronfa Fuddsoddi Arloesedd, i ddarparu cyfalaf twf i arloesi busnesau mewn sectorau diwydiannol allweddol.

Cyd-bwyllgorau Corfforaethol

2.31 Cyrff corfforaethol rhanbarthol yw Cyd-bwyllgorau Corfforaethol (CJC) gyda phwerau, dyletswyddau, llywodraethu a gweinyddiaeth sy'n debyg i rai awdurdodau lleol yn gyffredinol. Mae Cyd-bwyllgorau Corfforaethol yn cynnwys awdurdodau lleol sy'n cynnwys eu meysydd ac mae aelodaeth y cyd-bwyllgorau yn cynnwys arweinwyr gweithredol yr awdurdodau lleol yn y rhanbarth hwnnw. Ym mis Chwefror 2021, pennwyd Rheoliadau gan Weinidogion Cymru a oedd yn sefydlu pedwar cyd-bwyllgor, ac un ohonynt yw rhanbarth y de-ddwyrain. Ar hyn o bryd, mae'r cyd-bwyllgor ar gyfer rhanbarth y de-ddwyrain yn cael ei sefydlu.

2.32 Mae'r cyd-bwyllgorau'n gyfrifol am gynllunio datblygu strategol (paratoi'r CDS), cynllunio trafnidiaeth ranbarthol (paratoi'r Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol (CTR)), a hyrwyddo lles economaidd eu hardaloedd.

Metro De Cymru

2.33 Roedd y Metro yn rhan o'r Fargen Ddinesig Prifddinas-ranbarth Caerdydd wreiddiol, gyda mwy na hanner cyfanswm y Fargen Ddinesig yn cael ei ymrwymo iddo. Mae Llywodraeth Cymru, drwy Drafnidiaeth Cymru (TfW), yn gweithredu gwasanaethau rheilffyrdd metro yn y rhanbarth, ac mae awdurdodau lleol yn gyfrifol am wasanaethau bws a theithio llesol. Mae'r Metro yn brosiect uchelgeisiol â'r nod o ddarparu rhwydwaith integredig o deithio llesol, bws a thrên a fydd yn gwella hygyrchedd ac yn gwneud cludiant cynaliadwy ar draws a thrwy'r rhanbarth yn haws ac yn gyflymach. Mae'r Metro yn elfen allweddol o bolisi Llywodraeth Cymru, ac mae Cymru'r Dyfodol yn pennu'r gofyniad i CDLlau gynllunio am dwf a fydd yn mwyafu manteision cyllido'r Metro.

2.34 Mae gwelliannau Metro wedi'u gwneud ac mae ail gam y gwelliannau i Linellau Craidd y Cymoedd wedi dechrau. Mae'r gwelliannau hyn yn cynnwys gwelliannau i'r rheilffyrdd a gorsafoedd i gynnig trenau hwy ac amlach ar hyd llinell Cwm Rhymni. Bellach, disgwylir i'r gwelliannau hyn gael eu cwblhau yn 2024.

2.35 Er bod dau gam y gwelliannau wedi defnyddio'r rhan fwyaf o'r cyllid ar gyfer y Metro, mae nifer fawr o brosiectau ychwanegol a gynigwyd i'w hystyried ar gyfer camau cyllido'r Metro yn y dyfodol, os bydd y cyllid yn cael ei ryddhau. Ar y cyd, cyfeirir at y prosiectau hyn fel cynlluniau Metro Plus a chynigwyd sawl cynllun yn y Fwrdeistref Sirol.

Cydweithio Rhanbarthol

2.36 Oherwydd ei leoliad yng nghanol y Prifddinas-ranbarth, mae'n bwysig bod CBS Caerffili yn cydweithio ag awdurdodau cyfagos, yn ogystal â'r tri awdurdod arall sy'n cynnwys Prifddinas-ranbarth Caerdydd. Yn dilyn diddymu'r Cynghorau Sirol fel rhan o aildrefnu llywodraethau lleol 1996, sefydlodd deg awdurdod lleol y Prifddinas-ranbarth Caerdydd Grŵp Cynllunio Strategol De-ddwyrain Cymru (SEWSPG) sydd wedi parhau tan y presennol. Rôl SEWSPG oedd ystyried materion polisi sy'n effeithio ar y rhanbarth a chynnig adborth i Lywodraeth Cymru am amrywiaeth o faterion. O ganlyniad, mae'n glir bod gan y rhanbarth cyfan hanes o weithio'n gydweithredol o safbwynt polisi cynllunio.

2.37 Fel rhan o baratoad yr 2RLDP, mae'n ofynnol bod CBS Caerffili yn gweithio gydag awdurdodau'r Prifddinas-ranbarth Caerdydd, yn enwedig mewn perthynas â materion trawsffiniol. Mae hyn yn parhau i ddigwydd drwy gyfarfodydd yr SEWSPG a thrwy weithio'n uniongyrchol gyda'r holl awdurdodau. Fodd bynnag, ar gyfer y rownd hon o adolygiadau'r CDLl, mae awdurdodau lleol wedi mynd gam ymhellach i gydweithio a, lle bo'n briodol, wedi rhoi cynnydd pob awdurdod lleol ar eu paratoad ar gyfer y CDLl, cydweithio a chaffael ar sail tystiolaeth ac mae gwaith arall wedi'i wneud. Hyd yma, mae CBS Caerffili wedi gweithio'n gydweithredol gydag awdurdodau eraill mewn perthynas â'r canlynol:

• Datblygu model o ddichonoldeb datblygu ar gyfer asesiadau sy'n benodol i'r safle a dichonoldeb lefel uchel (mae pob un o 10 awdurdod Prifddinas-ranbarth Caerdydd ac awdurdodau lleol Rhanbarthau Canol a Gorllewin Cymru);
• Astudiaeth sy'n ehangach na'r Astudiaeth Gyflogaeth Ranbarthol Leol (Caerffili, Blaenau Gwent, Sir Fôn, Torfaen a Chasnewydd – yn ystyried y farchnad cyflogaeth ranbarthol);
• Caffaeliad system cronfa ddata ymgynghori ar gyfer y CDLl (Caerffili, Bro Morgannwg a RhCT);
• Asesiad Ynni Adnewyddadwy ac Ynni Carbon Isel Rhanbarthol (Caerffili, Blaenau Gwent, Sir Fôn, Casnewydd a Thorfaen);
• Asesiad o Ganlyniadau Llifogydd Strategol (pob un o 10 awdurdod Prifddinas-ranbarth Caerdydd).

2.38 Bydd cydweithio ac ymgysylltu â'r awdurdodau lleol eraill yn parhau wrth i'r 2RLDP fynd yn ei flaen a lle bydd cyfleoedd yn codi i gyd-gomisiynu neu gydweithio ar faterion, bydd CBS Caerffili'n parhau i gyfrannu atynt mewn ffordd gadarnhaol.

Cynllun Llesiant Gwent

2.39 Mae Bwrdd Gwasanaeth Cyhoeddus Caerffili (BGC Caerffili) wedi cael ei gyfuno â Byrddau Gwasanaeth Cyhoeddus eraill yng Ngwent i greu Bwrdd Gwasanaeth Cyhoeddus Gwent (BGC Gwent). Mae gan BGC Gwent gyfrifoldeb am baratoi'r Cynllun Lles ar gyfer ardal Gwent, a fydd yn cynnwys Bwrdeistref Sirol Caerffili. Cyhoeddwyd Asesiad o Lesiant Gwent, sy'n sail i baratoi'r Cynllun Llesiant, ar 5 Mai 2022. Mae'r Cynllun Llesiant wrthi'n cael ei baratoi.

Cyd-destun Lleol

2.40 Elfen allweddol o ddarparu targedau cenedlaethol a rhanbarthol a chanlyniadau yw'r rôl mae'r Cyngor yn ei chymryd wrth ddehongli canllawiau lefel uchel yn newid ymarferol ac ystyrlon yn y Fwrdeistref Sirol. Mae'r Cyngor wedi paratoi sawl strategaeth gorfforaethol sy'n mynd i'r afael â sut mae'n cyflawni ei fusnes a sut mae'n ceisio gwireddu'r targedau a bodloni'r gofynion sydd wedi'u gosod arno. Er nad yw'r holl ddogfennau corfforaethol yn berthnasol i gynllunio, mae sawl dogfen allweddol yn yr 2RLDP y bydd angen eu hystyried fel rhan o'i baratoi.

Y Gaerffili a Garem 2018 –2023 (Cynllun Llesiant)

2.41 Fel rhan o ofynion Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol, mae'r Cyngor, ar y cyd â phartneriaid y sector cyhoeddus fel BGC Caerffili, wedi paratoi a mabwysiadu cynllun llesiant corfforaethol ar gyfer y Fwrdeistref Sirol. Mae'r Cynllun Llesiant yn cynnwys y saith nos llesiant ac yn darparu fframwaith ar gyfer holl gyrff y sector cyhoeddus i gyflawni Egwyddor Datblygu Cynaliadwy drwy fabwysiadu'r pum ffordd o weithio.

2.42 Fel rhan o'i baratoi, nododd y Cynllun Llesiant nifer sylweddol o broblemau y mae angen mynd i'r afael â nhw yn y Fwrdeistref Sirol. Cafodd y problemau hyn eu crynhoi a'u blaenoriaethu yn set o 4 amcan, ac oddi danynt, nodwyd gweithredodd penodol i fynd i'r afael â'r materion perthynol. Mae amcanion y Cynllun Llesiant fel a ganlyn:

• Newid Cadarnhaol: Mae'r amcan hwn yn ymwneud â'r ffordd mae cyrff y sector cyhoeddus yn gweithio i fynd i'r afael â'r materion. Mae'r amcan hwn yn ceisio sicrhau bod holl gyrff y sector cyhoeddus yn gweithio ar y cyd i fodloni eu gofynion eu hunain;
• Dechrau Cadarnhaol: Mae'r amcan hwn yn ceisio sicrhau bod pob plentyn yn cael y dechrau gorau ym mywyd, gan ddileu anghydraddoldeb mewn addysg a cheisio amddiffyn plant rhag profiadau niweidiol yn ystod plentyndod;
• Pobl Gadarnhaol: Bwriad yr amcan hwn yw grymuso pobl a gwneud hi'n bosib i holl breswylwyr y Fwrdeistref Sirol gyflawni eu potensial, gan ddileu rhwystrau i ddatblygiad a darparu addysg a hyfforddiant gydol oes;
• Lleoedd Cadarnhaol: Bwriad yr amcan hwn yw meithrin cymunedau gwydn a chynaliadwy gyda mynediad i dai fforddiadwy, swyddi a mannau awyr agored ag ystyr.

2.43 Mae hon yn ddogfen allweddol i gyflawni datblygu cynaliadwy, sy'n ofyniad ar gyfer y Cyngor ac, yn gyfatebol, yr 2RLDP. Caiff yr 2RLDP ei ddrafftio i adlewyrchu'r amcanion Llesiant (yn enwedig y cyntaf, y trydydd a'r pedwerydd amcan sy'n fwy cysylltiedig â pholisi cynllunio).

#TîmCaerffili: Yn well gyda'n gilydd 2018-2023

2.44 Mae Tîm Caerffili - yn well gyda'n gilydd yn rhaglen strategol o newid trawsnewidiol "awdurdod cyfan" a fydd yn cael ei chyflwyno drwy fodel weithredu newydd ar gyfer y ffordd mae'r Cyngor yn darparu ei wasanaethau. Craidd y newid yw'r mantra newydd "Calon Gymdeithasol a Phen Masnachol" a chaiff y rhaglen strategol ei chyflwyno drwy gyfres o themâu:

• Creu'r diwylliant sefydliadol cywir;
• Annog a chefnogi arloesi;
• Mabwysiadu technolegau newydd – Digidol yn Gyntaf;
• Sefydlu rhaglen o Adolygiadau o Wasanaeth wedi'u strwythuro;
• Mabwysiadu ymagwedd fasnachol – Masnachu;
• Ymgysylltu â'n cymunedau a gweithio gyda nhw – Ymgysylltiad Cymunedol;
• Chwilio'n rhagweithiol am gyfleoedd i Gydweithio;
• Adnoddau a chapasiti; a
• Sicrhau bod gweithlu'r Cyngor yn addas ar gyfer y dyfodol – Cynllunio Gweithlu.

2.45 Bydd y themâu'n sail i ail-lywio cymunedau'r Fwrdeistref Sirol drwy raglen integredig â ffocws ar drawsnewid sy'n cynnwys:

• Gwella stoc tai'r Cyngor yn ffisegol;
• Rhoi strategaeth uchelgeisiol a rennir ar waith;
• Rhoi ail gam rhaglen Ysgolion yr 21ain Ganrif ar waith;
• Cyflwyno Strategaeth Ddigidol a chyflwyno trawsnewid digidol;
• Darparu Canolfan Blant newydd;
• Cyflwyno'r Strategaeth Chwaraeon ac Adloniant Actif;
• Cyflwyno "siop un stop" integredig,
• Rhaglen o fuddsoddiadau economaidd, cymdeithasol ac amgylcheddol;
• Gwneud y defnydd gorau o adnoddau ariannol.

2.46 Mae Cynllun Gweithredu Strategol wedi cael ei baratoi a fydd yn cynorthwyo wrth reoli'r daith drawsnewid ac a fydd hefyd yn monitro i asesu lefel y cynnydd.

Argyfwng Hinsawdd a'r Strategaeth Ddatgarboneiddio

2.47 Ym mis Mehefin 2019, yn sgil y problemau cynyddol sy'n gysylltiedig â newid yn yr hinsawdd sy'n effeithio ar bob un ohonom, datganodd y Cyngor Argyfwng Hinsawdd yn ffurfiol. Mae'r Argyfwng Hinsawdd yn ymwneud â'r ffordd mae'r Cyngor ei hun yn cyflawni ei fusnes, yn hytrach nag ymwneud yn benodol â natur datblygu. Wrth ddatgan Argyfwng Hinsawdd, mae'r Cyngor wedi ymrwymo i:

• Fod yn niwtral o ran net carbon erbyn 2030, a
• Datblygu strategaeth ddatgarboneiddio glir sy'n galluogi'r Cyngor i gyrraedd y targed o fod yn niwtral o ran carbon.

2.48 Ym mis Tachwedd 2020, mabwysiadodd y Cyngor ei strategaeth ddadgarboneiddio'n ffurfiol, sef Lleihau, Cynhyrchu, Gwrthbwyso a Phrynu. Mae'r strategaeth hon yn canolbwyntio'n naturiol ar y defnydd o ynni a chynhyrchu, ac mae'n amlinellu hierarchaeth ynni i gyflawni dadgarboneiddio:

• LLEIHAU: Lleihau'r defnydd o ynni yw'r cam cyntaf yn yr hierarchaeth ynni. Mae llawer o ffyrdd y gall yr awdurdod leihau ymhellach ei effaith ar yr amgylchedd ac yn benodol, lleihau cyfaint yr allyriadau carbon mae'n eu rhyddhau
• CYNHYRCHU: Bydd creu ei drydan "gwyrdd" a'i wres ei hun ar adeg defnyddio yn lleihau allyriadau carbon y Cyngor a bydd yn rhoi'r bonws ychwanegol o wrthbwyso galw ar y grid a lleihau colledion system sy'n gysylltiedig â thrydan a ddarperir o'r grid.
• GWRTHBWYSO: Er mwyn cyrraedd carbon sero net, bydd angen i'r awdurdod wrthbwyso unrhyw allyriadau carbon. Mae sawl ffordd y gall y Cyngor wneud hyn, gan gynnwys plannu coed, ail-wylltio a draenio cynaliadwy.
• PRYNU: Bydd y ffordd newydd o feddwl sy'n ofynnol i'r Cyngor er mwyn cyflawni ei nod o garbon sero net hefyd yn canolbwyntio ar sut mae'n prynu nwyddau a gwasanaethau. Bydd popeth mae'r Cyngor yn ei brynu â charbon wedi'i wreiddio yn gysylltiedig ag ef a bydd angen ystyried hyn yn y broses gaffael.

2.49 Er mwyn cyflawni ei amcanion o'r Strategaeth Ddadgarboneiddio, paratowyd dwy ddogfen gefnogi hefyd:

• CYNLLUN GWEITHREDU Bydd rhoi amcanion y Strategaeth Ddadgarboneiddio ar waith yn gofyn am amrywiaeth o weithredoedd i'w cyflawni gan amrywiaeth eang o randdeiliaid. Mae'r Cynllun Gweithredu yn amlinellu'r gweithredoedd hyn mewn mwy o fanylder, gan ganolbwyntio gweithgaredd ar feysydd targed.
• PROSBECTWS YNNI: Mae'r Prosbectws Ynni yn amlinellu'r meysydd allweddol y bydd y Cyngor yn canolbwyntio arnynt a allai arwain at leihad mawr mewn allyriadau carbon, gan amlygu'r prosiectau ynni allweddol mae'r awdurdod yn ymchwilio iddynt.

Sail ar gyfer Llwyddiant 2018–2023 (Strategaeth Adfywio)

2.50 Ym mis Gorffennaf 2018, mabwysiadodd y Cyngor ei Strategaeth Adfywio, "Sail ar gyfer Llwyddiant 2018-2023". Mae'r ddogfen hon yn darparu'r fframwaith trosfwaol ar gyfer cyflawni adfywio ar draws y Fwrdeistref Sirol drwy ddarparu llwyfan ar gyfer trawsnewid parhau y Fwrdeistref Sirol. Nododd y strategaeth bedwar amcan lefel uchel, sef:

• Cefnogi Pobl: Mae'r amcan hwn yn ceisio mynd i'r afael â materion y mae preswylwyr y Fwrdeistref Sirol yn eu hwynebu wrth gyflawni eu potensial;
• Cefnogi Busnes: Amcan hwn yw ceisio mynd i'r afael â phroblemau y mae preswylwyr yn eu hwynebu mewn perthynas â sicrhau cyflogaeth yn ogystal â chynorthwyo busnesau presennol a newydd i ddatblygu a thyfu.
• Cefnogi Ansawdd Busnes: Nod yr amcan hwn yw mynd i afael â'r materion sy'n effeithio ar ansawdd bywyd preswylwyr, gan gynnwys darpariaeth tai fforddiadwy priodol, cynnal yr amgylchedd naturiol a darparu mannau agored ag ystyr a sicrhau creu lleoedd priodol drwy ddatblygu;
• Cysylltu Pobl a Lleoedd: Amcan hwn yw ceisio mynd i'r afael â phroblemau hygyrchedd a chysylltedd ym mhob rhan o'r Fwrdeistref Sirol, gan gynnwys trafnidiaeth ffisegol a chysylltedd digidol.

2.51 Sail ar gyfer Llwyddiant oedd fframwaith trosfwaol ar gyfer adfywio'r Fwrdeistref Sirol ac nid oedd yn cynnwys prosiectau na datblygiadau adfywio manwl. I gefnogi'r Strategaeth, a darparu rhagor o fanylder am brosiectau potensial yn y Fwrdeistref Sirol, mae cyfres o bum Prif Gynllun wedi cael eu datblygu ar gyfer meysydd penodol yn y Fwrdeistref Sirol.

• Prif Gynllun Basn Caerffili (sy'n cynnwys tref Caerffili, Cwm Aber, Llanbradach, Bedwas, Trethomas a Machen);
• Prif Gynllun Ystrad Mynach (sy'n cynnwys ardal Ystrad Mynach, gan gynnwys Nelson);
• Prif Gynllun Ardal Adfywio Blaenau'r Cymoedd (sy'n cynnwys ardal Blaenau'r Cymoedd o Rymni i lawr i Fargoed);
• Prif Gynllun Chymoedd Ebwy a Sirhywi Is (sy'n cynnwys Cwm Ebwy Is o'r Bont Newydd i lawr i Risca/Pont-y-meister a Chwm Sirhywi o Wyllie i lawr i Wattsville);
• Prif Gynllun Coed Duon Mwy (sy'n cynnwys ardaloedd Oakdale Coed Duon, Crymlyn a Maes-y-cwmwr).

2.52 Mae'r prif gynlluniau'n amlinellu rhagor o fanylion ar y prosiectau a'r cynlluniau ar gyfer adfywio eu hardaloedd a fydd yn cyflawni amcanion Sylfaen ar gyfer Llwyddiant. Bwriad y Strategaeth Adfywio a'r Prif Gynlluniau yw cynnwys cyfnod a bum mlynedd a chânt eu hadolygu bob pum mlynedd.

Sylfaen ar gyfer Llwyddiant: Darparu Ffyniant wedi Covid

2.53 Amharwyd ar Weledigaeth Strategol ar gyfer Adferiad y Fwrdeistref Sirol drwy gydol 2020 gan ddau ddigwyddiad o bwys, sef Covid-19 a Brexit ac mae effeithiau economaidd sylweddol y ddau yn parhau i fod o bwys. Yn ogystal ag effaith y pandemig ar iechyd cyhoeddus, sydd wedi denu llawer o sylw, mae ei effaith wedi'i chyfuno ag effeithiau Brexit ar yr economi wedi bod yn fawr iawn.

2.54 Mewn ymateb, mae'r Cyngor wedi sefydlu Fframwaith Adferiad Strategol i gefnogi'r Cyngor a'r Fwrdeistref Sirol ehangach er mwyn adfer wrth barhau i gefnogi'r Amcanion Lles a amlinellwyd yn y Cynllun Corfforaethol 2018-23. Paratowyd fframwaith adferiad economaidd 'Darparu Ffyniant wedi Covid-19' i gyflwyno'r amcan strategol i Gefnogi Busnes ac roedd gan y fframwaith tri cham unigryw, fel a ganlyn:

• Y cam ail-ddechrau – cam cychwynnol 'dan arweiniad y Llywodraeth';
• Y cam adfywio – sy'n seiliedig ar brofi, argaeledd brechlyn posib a hyder ac ymddygiad y cyhoedd; a
• Y cam Adfywio – sy'n datblygu Fframwaith Lles a Llywio Lleoedd a gymeradwywyd gan y Cyngor sy'n darparu rhestr o fuddsoddiadau sifil posib ar draws Caerffili gwerth mwy na £231 miliwn sy'n cyd-fynd yn benodol ag Amcanion Lles a fabwysiadwyd gan y Cyngor, ac y caiff ei gyflwyno yn y tymor byr i ganolog.

2.55 Buddsoddiadau tymor hir mewn isadeiledd megis y rhai a gynigwyd yn y Fframwaith Llywio Lleoedd, â'r potensial i ail-gydbwyso'r economi leol, gwella cynhyrchiant a chreu swyddi a chyfleoedd ar draws Bwrdeistref Sirol Caerffili, sy'n hynod bwysig wrth i ni gefnogi ein cymunedau i ailadeiladu dyfodol cynaliadwy a gwydn yn dilyn Covid.

Strategaeth Tai: Agenda dros Newid 2021-2026(Strategaeth Tai)

2.56 Mae'r Strategaeth Tai yn amlinellu bwriad y Cyngor a'i bartneriaid i fodloni amrywiaeth eang o amcanion tai. Mae'r strategaeth yn cynnwys gweledigaeth hir dymor ar gyfer tai yn y Fwrdeistref Sirol, gan gynnwys themâu fforddiadwy, cyflenwi, ansawdd, rheoli, cynaliadwyedd, gwydnwch ac iechyd a lles. Mae'r weledigaeth wedi'i atgyfnerthu gan 5 blaenoriaeth strategol:

• Creu dewisiadau gwell – gan ganolbwyntio ar atebion sy'n canolbwyntio ar bobl;
• Creu lleoedd gwych i fyw – creu lleoedd cynaliadwy y gellir byw ynddynt;
• Creu cymunedau iach a bywiog – darparu cyngor, cymorth ac atebion ar draws yr holl ddeiliadaethau;
• Darparu cartrefi newydd – gwella darpariaeth cartrefi newydd; a
• Chefnogi anghenion tai arbenigol – cefnogi annibyniaeth a chreu llwybrau cadarnhaol.

2.57 Yn ogystal â'r pum blaenoriaeth, mae'r strategaeth yn cynnwys y themâu trawstoriadol canlynol sy'n adlewyrchu gwerthoedd ac ymrwymiadau'r Cyngor a'i bartneriaid:

• Datblygu cynaliadwy – cyflawni dyfodol gwell a mwy cynaliadwy;
• Iechyd a lles – gwella canlyniadau iechyd a hyrwyddo lles; a
• Chydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant – darparu gwasanaethau heb rwystrau, sy'n parchu gwahaniaeth a hyrwyddo cynhwysiant.

2.58 Mae'r Strategaeth Tai yn dod gyda chynllun cyflwyno, sydd wedi'i bennu ar gyfer yr un cyfnod â'r strategaeth. Mae'r cynllun cyflwyno yn amlinellu amrywiaeth o weithredoedd a ddatblygwyd gan y Cyngor a'i bartneriaid, o dan bob un o'r 5 blaenoriaeth strategol, i wireddu'r weledigaeth tai hir dymor. Caiff y cynllun cyflwyno ei fonitro a'i adolygu gan Bartneriaeth Cartrefi Fforddiadwy Caerffili.